Έκθεση Elsevier για την AI στην ερευνητική κοινότητα: Αμφιλεγόμενα συναισθήματα

Δημοσιεύτηκε 30 Ιουλίου, 2024

Η με­λέ­τη της Elsevier δεί­χνει ότι πολ­λοί ερευ­νη­τές-συγ­γρα­φείς θε­ω­ρούν πο­λύ­τι­μες τις κα­θη­με­ρι­νές βο­ή­θειες της Τε­χνη­τής Νοη­μο­σύ­νης, ενώ φο­βού­νται τις ευ­ρύ­τε­ρες επι­πτώ­σεις της Τε­χνη­τής Νοη­μο­σύ­νης.

Μία νέα με­λέ­τη με τί­τλο “Insights 2024: Attitudes Toward AI” πα­ρου­σιά­ζει τη στά­ση της διε­θνούς κοι­νό­τη­τας των ερευ­νη­τών σχε­τι­κά με την τε­χνη­τή νοη­μο­σύ­νη. Το ερευ­νη­τι­κό τους έρ­γο φι­λο­ξε­νεί­ται σε πε­ρισ­σό­τε­ρα από 2.900 επι­στη­μο­νι­κά πε­ριο­δι­κά και βι­βλία ανα­φο­ράς της εται­ρεί­ας, συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νου ενός από τα πιο γνω­στά στον κό­σμο, το επι­στη­μο­νι­κό πε­ριο­δι­κό The Lancet.

Δί­νο­ντας μία ανα­λυ­τι­κό­τε­ρη πε­ρι­γρα­φή της έρευ­νας, σε αυ­τή πα­ρου­σιά­στη­καν ευ­ρή­μα­τα ανα­λυ­τι­κά με τη στά­ση των ερευ­νη­τών και των κλι­νι­κών ια­τρών απέ­να­ντι στην τε­χνη­τή νοη­μο­σύ­νη και την πα­ρα­γω­γι­κή τε­χνη­τή νοη­μο­σύ­νη, κα­λύ­πτο­ντας την ελ­κυ­στι­κό­τη­τά της, τον αντι­λαμ­βα­νό­με­νο αντί­κτυ­πο, τα οφέ­λη για τους ερευ­νη­τές και την ευ­ρύ­τε­ρη κοι­νω­νία, όπως και το βαθ­μό δια­φά­νειας που απαι­τεί­ται ώστε να εί­ναι άνε­τη η χρή­ση ερ­γα­λεί­ων που αξιο­ποιούν την τε­χνο­λο­γία και τις προ­κλή­σεις που βλέ­πουν με την τε­χνη­τή νοη­μο­σύ­νη.

Για την συ­γκε­κρι­μέ­νη έρευ­να ρω­τή­θη­καν πά­νω από 2.999 ερευ­νη­τές και κλι­νι­κοί ια­τροί από 123 χώ­ρες ενώ κα­τα­γρά­φη­καν και οι σα­φείς δια­φο­ρές στη στά­ση που δια­τη­ρούν για την τε­χνη­τή νοη­μο­σύ­νη οι ΗΠΑ, η Κί­να και η Ιν­δία, δη­λα­δή οι κο­ρυ­φαί­ες αγο­ρές στην πα­ρα­γω­γή έρευ­νας.

Ο εκτε­λε­στι­κός αντι­πρό­ε­δρος στρα­τη­γι­κής της Elsevier, Kieran West, δή­λω­σε: «Στό­χος μας εί­ναι να πα­ρέ­χου­με στους υπεύ­θυ­νους λή­ψης απο­φά­σε­ων τεκ­μη­ριω­μέ­νες πλη­ρο­φο­ρί­ες σχε­τι­κά με το πώς αι­σθά­νο­νται οι ερευ­νη­τές και οι κλι­νι­κοί για­τροί για τις τε­ρά­στιες δυ­να­τό­τη­τες της Τε­χνη­τής Νοη­μο­σύ­νης, κα­θώς και για τις προ­κλή­σεις της. Συ­νερ­γα­ζό­με­νοι με τις κοι­νό­τη­τες που εξυ­πη­ρε­τού­με, προ­σπα­θού­με να δια­μορ­φώ­σου­με το μέλ­λον στο οποίο τα ερ­γα­λεία ΤΝ θα εξυ­πη­ρε­τούν όλους-ηθι­κά, τα­χύ­τε­ρα και κα­λύ­τε­ρα».

Και η πρό­θε­ση εδώ πε­ρι­γρά­φε­ται ως «εξέ­τα­ση της στά­σης των ερευ­νη­τών και των κλι­νι­κών ια­τρών απέ­να­ντι στην τε­χνη­τή νοη­μο­σύ­νη και το genAI, κα­λύ­πτο­ντας την ελ­κυ­στι­κό­τη­τά της, τον αντι­λαμ­βα­νό­με­νο αντί­κτυ­πο, τα οφέ­λη για αυ­τούς (τους ερω­τη­θέ­ντες) και την ευ­ρύ­τε­ρη κοι­νω­νία, το βαθ­μό δια­φά­νειας που απαι­τεί­ται για να εί­ναι άνε­τη η χρή­ση ερ­γα­λεί­ων που αξιο­ποιούν την τε­χνο­λο­γία και τις προ­κλή­σεις που βλέ­πουν με την τε­χνη­τή νοη­μο­σύ­νη».

Τα ευ­ρή­μα­τα υπο­δη­λώ­νουν ότι:

«Η ευαι­σθη­το­ποί­η­ση για την ΤΝ εί­ναι υψη­λή, αλ­λά η τα­κτι­κή χρή­ση εί­ναι γε­νι­κά χα­μη­λή, με προσ­δο­κί­ες ότι αυ­τή θα αυ­ξη­θεί.

«Τα ιδρύ­μα­τα δεν έχουν ακό­μη με­τα­φέ­ρει με σα­φή­νεια στους ερευ­νη­τές και τους κλι­νι­κούς ια­τρούς τους πε­ριο­ρι­σμούς χρή­σης της ΤΝ ή τις προ­ε­τοι­μα­σί­ες τους για αυ­ξη­μέ­νη χρή­ση της ΤΝ.

«Οι στά­σεις εί­ναι ανά­μει­κτες, αλ­λά το συ­ναί­σθη­μα εί­ναι πε­ρισ­σό­τε­ρο θε­τι­κό πα­ρά αρ­νη­τι­κό για την ΤΝ με­τα­ξύ των ερευ­νη­τών και των κλι­νι­κών ια­τρών.

«Συ­γκε­κρι­μέ­νες ενέρ­γειες μπο­ρούν να συμ­βά­λουν στην αύ­ξη­ση της εμπι­στο­σύ­νης, και με τη λή­ψη και την κοι­νο­ποί­η­σή τους, οι πά­ρο­χοι ερ­γα­λεί­ων ΤΝ μπο­ρούν να αυ­ξή­σουν την άνε­ση των χρη­στών».

Πα­ρου­σιά­ζο­ντας πρώ­τα τη θε­τι­κή οπτι­κή, στο πε­δίο της εκτί­μη­σης των κλι­νι­κών ια­τρών και των ερευ­νη­τών ότι η ΤΝ εί­ναι κά­τι που μπο­ρεί να βοη­θή­σει τους ίδιους και τους ορ­γα­νι­σμούς τους στην ερ­γα­σια­κή τους ζωή:

Το 94% των ερευ­νη­τών και το 96% των κλι­νι­κών ια­τρών που συμ­με­τεί­χαν στην έρευ­να δη­λώ­νουν ότι η ΤΝ θα βοη­θή­σει στην επι­τά­χυν­ση της ανα­κά­λυ­ψης γνώ­σε­ων.

Το 92% των ερευ­νη­τών και το 96% των κλι­νι­κών ια­τρών που ερω­τή­θη­καν λέ­νε ότι η ΤΝ θα βοη­θή­σει στην τα­χεία αύ­ξη­ση του όγκου της επι­στη­μο­νι­κής και ια­τρι­κής έρευ­νας.

Το 92% των ερευ­νη­τών και των κλι­νι­κών ια­τρών που ερω­τή­θη­καν δη­λώ­νουν ότι προ­βλέ­πουν εξοι­κο­νό­μη­ση κό­στους για τα ιδρύ­μα­τα και τις επι­χει­ρή­σεις.

Το 87% των ερω­τη­θέ­ντων δη­λώ­νουν ότι πι­στεύ­ουν ότι η AI θα βοη­θή­σει στην αύ­ξη­ση της ποιό­τη­τας της ερ­γα­σί­ας τους συ­νο­λι­κά.

Το 85% και των δύο ομά­δων, ερευ­νη­τών και κλι­νι­κών ια­τρών, δη­λώ­νουν ότι πι­στεύ­ουν ότι η ΤΝ θα απε­λευ­θε­ρώ­σει χρό­νο για να επι­κε­ντρω­θούν σε έρ­γα υψη­λό­τε­ρης αξί­ας.

Φό­βοι για πα­ρα­πλη­ρο­φό­ρη­ση

Στην ερώ­τη­ση αν υπάρ­χει φό­βος για πε­ραι­τέ­ρω αύ­ξη­ση της πα­ρα­πλη­ρο­φό­ρη­σης που με τη σει­ρά της θα μπο­ρού­σε να επη­ρε­ά­σει τις κρί­σι­μες απο­φά­σεις, ορι­σμέ­να απο­τε­λέ­σμα­τα της έρευ­νας εί­ναι τα εξής:

Το 95% των ερευ­νη­τών και το 93% των κλι­νι­κών ια­τρών που απά­ντη­σαν δη­λώ­νουν ότι πι­στεύ­ουν ότι η ΤΝ θα χρη­σι­μο­ποι­η­θεί για πα­ρα­πλη­ρο­φό­ρη­ση.

Το 86% των ερευ­νη­τών και το 85% των κλι­νι­κών ια­τρών που συμ­με­τεί­χαν στην έρευ­να δη­λώ­νουν ότι πι­στεύ­ουν ότι η ΤΝ θα μπο­ρού­σε να προ­κα­λέ­σει κρί­σι­μα σφάλ­μα­τα.

Το 81% των ερω­τη­θέ­ντων ερευ­νη­τών λέ­νε ότι ανη­συ­χούν ότι η ΤΝ θα δια­βρώ­σει την κρι­τι­κή σκέ­ψη.

Το 82% των ερω­τη­θέ­ντων ια­τρών δη­λώ­νουν ότι ανη­συ­χούν ότι οι για­τροί θα εξαρ­τη­θούν υπερ­βο­λι­κά από την ΤΝ για τη λή­ψη κλι­νι­κών απο­φά­σε­ων.

Επί­σης το 79% των κλι­νι­κών για­τρών και 80% των ερευ­νη­τών που ερω­τή­θη­καν πι­στεύ­ουν ότι η ΤΝ θα προ­κα­λέ­σει «ανα­στά­τω­ση στην κοι­νω­νία».

Πα­ρά τα υψη­λά αυ­τά πο­σο­στά των ερω­τη­θέ­ντων που δη­λώ­νουν ότι πι­στεύ­ουν ότι «η ανα­στά­τω­ση της κοι­νω­νί­ας εί­ναι μπρο­στά μας» λό­γω της τε­χνη­τής νοη­μο­σύ­νης, πολ­λοί από αυ­τούς δη­λώ­νουν πρό­θυ­μοι να χρη­σι­μο­ποι­ή­σουν τα ερ­γα­λεία της τε­χνη­τής νοη­μο­σύ­νης αλ­λά με την προ­ϋ­πό­θε­ση ότι η δια­φά­νεια εί­ναι θε­με­λιώ­δους ση­μα­σί­ας για τη χρή­ση τους.

Ει­δι­κό­τε­ρα το 89% των ερευ­νη­τών που συμ­με­τεί­χαν στην έρευ­να και εκ­φρά­ζουν την άπο­ψη ότι η ΤΝ μπο­ρεί να ωφε­λή­σει τη δου­λειά τους, δη­λώ­νουν ότι θα τη χρη­σι­μο­ποιού­σαν για τη δη­μιουρ­γία σύν­θε­σης άρ­θρων, ενώ το 94% των κλι­νι­κών ια­τρών που δη­λώ­νουν ότι πι­στεύ­ουν ότι η ΤΝ μπο­ρεί να ωφε­λή­σει τη δου­λειά τους απα­ντούν λέ­γο­ντας ότι θα χρη­σι­μο­ποιού­σαν την ΤΝ για την αξιο­λό­γη­ση των συμ­πτω­μά­των και τον εντο­πι­σμό κα­τα­στά­σε­ων ή ασθε­νειών.

Όσον αφο­ρά τη ση­μα­σία της δια­φά­νειας, το 81% των ερω­τη­θέ­ντων ερευ­νη­τών και κλι­νι­κών ια­τρών δη­λώ­νουν ότι πε­ρι­μέ­νουν να τους ανα­κοι­νω­θεί εάν τα ερ­γα­λεία που χρη­σι­μο­ποιούν εξαρ­τώ­νται από τη γε­νε­τι­κή ΤΝ.

Το 71% των ερω­τη­θέ­ντων δη­λώ­νουν ότι ανα­μέ­νουν τα απο­τε­λέ­σμα­τα των ερ­γα­λεί­ων που εξαρ­τώ­νται από τη γε­νε­τι­κή ΤΝ να βα­σί­ζο­νται μό­νο σε αξιό­πι­στες πη­γές υψη­λής ποιό­τη­τας.

Επί­σης το 78% των ερευ­νη­τών και το 80% των κλι­νι­κών ια­τρών που ερω­τή­θη­καν δη­λώ­νουν ότι ανα­μέ­νουν να ενη­με­ρω­θούν εάν οι συ­στά­σεις αξιο­λό­γη­σης από ομό­τι­μους που λαμ­βά­νουν για χει­ρό­γρα­φα χρη­σι­μο­ποιούν γε­νε­τι­κή ΤΝ.

Η ομά­δα της Elsevier έχει εντο­πί­σει δια­φο­ρές στις απα­ντή­σεις που δό­θη­καν από τους ερευ­νη­τές των τριών κο­ρυ­φαί­ων χω­ρών πα­ρα­γω­γής έρευ­νας στον κό­σμο, τις Ηνω­μέ­νες Πο­λι­τεί­ες, την Κί­να και την Ιν­δία.

Στις ερω­τή­σεις που υπο­βάλ­λο­νται στους ερω­τη­θέ­ντες από αυ­τές τις τρεις χώ­ρες, δια­βά­ζου­με:

Από τους ερω­τη­θέ­ντες που δη­λώ­νουν εξοι­κειω­μέ­νοι με την ΤΝ, πε­ρισ­σό­τε­ροι από τους μι­σούς (54%) δη­λώ­νουν ότι έχουν «χρη­σι­μο­ποι­ή­σει ενερ­γά την ΤΝ», ενώ μό­λις το ένα τρί­το (31%) δη­λώ­νει ότι την έχει χρη­σι­μο­ποι­ή­σει για συ­γκε­κρι­μέ­νο ερ­γα­σια­κό σκο­πό. Το πο­σο­στό αυ­τό εί­ναι υψη­λό­τε­ρο στην Κί­να (39%) και χα­μη­λό­τε­ρο στην Ιν­δία (22%).

Μό­νο το 11% των ερω­τη­θέ­ντων δη­λώ­νουν ότι θε­ω­ρούν τον εαυ­τό τους πο­λύ εξοι­κειω­μέ­νο με την ΤΝ ή τη χρη­σι­μο­ποιούν συ­χνά. Το 67% όσων δη­λώ­νουν ότι δεν έχουν χρη­σι­μο­ποι­ή­σει την ΤΝ δη­λώ­νουν επί­σης ότι ανα­μέ­νουν να τη χρη­σι­μο­ποι­ή­σουν εντός δύο έως πέ­ντε ετών, με την Κί­να (83%) και την Ιν­δία (79%) να ξε­περ­νούν ση­μα­ντι­κά τις ΗΠΑ (53%)

Με τη σει­ρά τους οι ερω­τη­θέ­ντες στις ΗΠΑ λέ­νε ότι εί­ναι λι­γό­τε­ρο πι­θα­νό να αι­σθά­νο­νται θε­τι­κά για τον μελ­λο­ντι­κό αντί­κτυ­πο της ΤΝ στον το­μέα ερ­γα­σί­ας τους, η κα­τα­νο­μή εί­ναι 28% με θε­τι­κές προ­ο­πτι­κές στις ΗΠΑ ένα­ντι 46% στην Κί­να και 41% στην Ιν­δία

Όσον αφο­ρά τις προσ­δο­κί­ες των ερευ­νη­τών και κλι­νι­κών ια­τρών στην Ιν­δία, την Κί­να και τις Ηνω­μέ­νες Πο­λι­τεί­ες όσον αφο­ρά τον τρό­πο με τον οποίο η ΤΝ θα τους βοη­θή­σει, οι κυ­ριό­τε­ροι το­μείς εί­ναι: για την ανα­σκό­πη­ση προη­γού­με­νων με­λε­τών, για τον εντο­πι­σμό «κε­νών στη γνώ­ση» και για τη δη­μιουρ­γία νέ­ων ερευ­νη­τι­κών υπο­θέ­σε­ων. Ακό­μη και σε αυ­τή την ομά­δα ερ­γα­σιών, οι ερω­τη­θέ­ντες των ΗΠΑ φαί­νε­ται να εί­ναι λι­γό­τε­ρο πε­πει­σμέ­νοι (84%) από εκεί­νους της Κί­νας (94%), και της Ιν­δί­ας (100%).

Σχε­τι­κά με τους κο­ρυ­φαί­ους εν­δοια­σμούς των επι­στη­μό­νων αυ­τοί συ­νο­ψί­ζο­νται ως εξής: Το 24% των ερω­τη­θέ­ντων δη­λώ­νουν ότι θε­ω­ρούν την ανη­συ­χία ότι «οι απα­ντή­σεις της AI μπο­ρεί να εί­ναι προ­κα­τει­λημ­μέ­νες ή να οδη­γούν σε δια­κρί­σεις».

Επί­σης το 40% των ερω­τη­θέ­ντων δη­λώ­νουν ότι θε­ω­ρούν την «έλ­λει­ψη ρύθ­μι­σης και δια­κυ­βέρ­νη­σης» ως ένα από τα τρία κο­ρυ­φαία μειο­νε­κτή­μα­τα.

Οι πε­ρισ­σό­τε­ρες ανη­συ­χί­ες που κα­τα­γρά­φο­νται εδώ δεί­χνουν ότι οι ερευ­νη­τές θε­ω­ρούν την ακρί­βεια πιο ση­μα­ντι­κή από τη δια­φά­νεια. Πε­ρί­που 18% δη­λώ­νουν ως ση­μα­ντι­κό μειο­νέ­κτη­μα το φαι­νό­με­νο των «ψευ­δαι­σθή­σε­ων» της τε­χνη­τής νοη­μο­σύ­νης.

Ιδιαί­τε­ρη ανη­συ­χία εκ­φρά­στη­κε σχε­τι­κά με το μέλ­λον στον ευ­ρύ­τε­ρο κλά­δο των εκ­δό­σε­ων βι­βλί­ων ο οποί­ος πε­ρι­λαμ­βά­νει και τον εμπο­ρι­κό το­μέα.

Ει­δι­κό­τε­ρα υπάρ­χουν του­λά­χι­στον πέ­ντε ανα­φο­ρές στην έκ­θε­ση σχε­τι­κά με τις ανη­συ­χί­ες ότι η κρι­τι­κή σκέ­ψη θα μπο­ρού­σε να υπο­νο­μευ­θεί σε διά­φο­ρες χρή­σεις της ΤΝ – ένας πα­ραλ­λη­λι­σμός με τις απει­λές που έχουν ήδη κα­τα­γρα­φεί από πολ­λούς που πα­ρα­κο­λου­θούν τις προ­σπά­θειες λο­γο­κρι­σί­ας να επε­κτεί­νο­νται σε διά­φο­ρες αγο­ρές.

«Αρ­κε­τές άλ­λες ανη­συ­χί­ες σχε­τί­ζο­νται με τον αντί­κτυ­πο που θα μπο­ρού­σε να έχει η γε­νε­τι­κή τε­χνη­τή νοη­μο­σύ­νη στους αν­θρώ­πους και στον τρό­πο με τον οποίο σκέ­φτο­νται και συ­μπε­ρι­φέ­ρο­νται. Στην τρέ­χου­σα με­λέ­τη, το 81% των ερω­τη­θέ­ντων δη­λώ­νουν ότι πι­στεύ­ουν ότι η τε­χνη­τή νοη­μο­σύ­νη θα δια­βρώ­σει τις αν­θρώ­πι­νες ικα­νό­τη­τες κρι­τι­κής σκέ­ψης. Πράγ­μα­τι, υπάρ­χει η υπό­νοια του κιν­δύ­νου ότι η ΤΝ θα επη­ρε­ά­σει τον τρό­πο με τον οποίο σκέ­φτο­νται οι μα­θη­τές, κά­τι που θα πρέ­πει να λη­φθεί υπό­ψη σε τυ­χόν αλ­λα­γές στο πρό­γραμ­μα σπου­δών».

Τε­λι­κά, όπως επι­ση­μαί­νε­ται στο σχό­λιο της West, η εται­ρεία θε­ω­ρεί ότι: «Οι υψη­λής ποιό­τη­τας επα­λη­θευ­μέ­νες πλη­ρο­φο­ρί­ες, η υπεύ­θυ­νη ανά­πτυ­ξη και η δια­φά­νεια εί­ναι υψί­στης ση­μα­σί­ας για την οι­κο­δό­μη­ση εμπι­στο­σύ­νης στα ερ­γα­λεία τε­χνη­τής νοη­μο­σύ­νης, αμ­βλύ­νο­ντας τις ανη­συ­χί­ες σχε­τι­κά με την πα­ρα­πλη­ρο­φό­ρη­ση και την ανα­κρί­βεια», σχο­λί­α­σε με αφορ­μή την πα­ρου­σί­α­ση των ευ­ρη­μά­των ο εκτε­λε­στι­κός αντι­πρό­ε­δρος στρα­τη­γι­κής της Elsevier, Kieran West.

Πη­γή: publishingperspectives.com